نوع چوب چه تاثیری روی صدای گیتار دارد؟
شاید یک نوازنده مبتدی به تأثیر نوع چوب در صدای ساز گیتار توجهی نکند. اما در واقع نوع چوب به کار رفته در بدنه‌ی گیتار در صدای ساز گیتار تأثیرگذار است. آموزش گیتار در اصفهان بدنه‌ی گیتار شامل دو بخش رویی یا همان تاپ (Top) و بخش پشت و اطراف گیتار (Back and Side) می‌باشد که معمولاً به دلیل اینکه بخش پشت و اطراف گیتار از یک نوع چوب ساخته می‌شوند با هم در نظر گرفته می‌شوند. در بخش داخلی قسمت رویی، شبکه‌بندی‌ای چوبی (Bracing) در نظر گرفته می‌شود که هم به استحکام و هم به کیفیت صوتی آن کمک می‌کند. از میان قسمت‌های چوبی بدنه‌ی گیتار، صفحه رویی یا همان تاپ، بیشترین تأثیر را بر صدای ساز گیتار دارد. به طور کلی برای چوب‌هایی که در ساخت بدنه‌ی گیتار استفاده می‌شود از اصطلاح (Tonewoods) استفاده می‌شود.
معرفی خصوصیات انواع چوب در ساخت بدنه و تأثیر آنها بر صدای گیتار :
با در نظر گرفتن این نکته که دستورالعمل سفت و سختی در مورد نوع چوب به کار رفته در گیتار وجود ندارد، در این نوشتار به تأثیر نوع چوب بر روی صدای گیتار خواهیم پرداخت و چند نوع چوب مختلف به کار گرفته شده در گیتار را بررسی می‌نماییم.
برای خرید گیتار در اصفهان کلیک کنید.
نوئل سیتکایی (Sitka Spruce) :
این نوع چوب که از درختان بومی آمریکای شمالی و کانادا به دست می‌آید متداولترین نوع چوب مورد استفاده برای بخش رویی یا همان تاپ (Top) گیتار آکوستیک است. این نوع چوب در گونه‌های مختلف خود، ترکیب مطلوبی از قدرت، شفافیت و دامنه دینامیکی را در شکل و شمایل و استایل‌های متفاوت ارائه می‌دهد. نوئل‌های ژرمن و انگلمن (German and Engelmann Spruce) کمتر متداول هستند و کیفیت صوتی مشابهی ارائه می‌دهند. نوئل ژرمن برای گیتار کلاسیک پرکاربرد است. گونه‌ی انگلمن از جهت سبکی و غنای صوتی خود نسبت به گونه‌ی سیتکا برتری دارد.
نوئل ادیراندک (Adirondack Spruce)
این نوع چوب معمولاً در مدل‌های گرانقیمت و با کیفیت‌تر گیتار مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما باب تیلور، مؤسس کمپانی تیلور گیتار ادعا می‌کند که اگر در صفحه رویی‌ای که از جنس سیتکا ساخته شده است، صرفاً در شبکه‌ی تقویت کننده‌ی آن (Bracing) از این نوع چوب استفاده گردد همچنان از 80 درصد کیفیت صدایی این نوع چوب بهره‌مند خواهید شد. به عنوان چوب دیگری از خطه‌ی آمریکای شمالی و کانادا، کیفیت ارتجاعی ادیراندک متضمن این است که با ارتعاش محکم‌تر سازگار است و در عین حال دینامیکی صوتی شامل بخش انتهایی غنی آن را فرآهم می‌نماید.
ماهون (Mahogany)
به عنوان یک سخت‌چوب، از اغلب چوب‌ها متراکم‌تر است و در نتیجه تونالیته تیزتری خواهد داشت. صداهای میانی با داشتن کیفیتی شفاف‌تر برای نوت‌های نواخته شده، تأکید و وضوح بیشتری خواهند داشتند. در نتیجه به عنوان گزینه‌ای متفاوت نسبت به نوئل محسوب می‌گردند – صدایی تیزتر به همراه تمایز بیشتر میان طیف زیر، میانی و بم.
رزوود (Rosewood)
رزوود برزیلی اکنون به شدت توسط قوانین حمایت از محیط زیست محافظت می‌گردد و در نتیجه امکان کمی وجود دارد که چنین چوبی در دسترس باشد و احتمالاً به گونه‌های هندی، ماداگسکار و کوکوبولویی آن دسترسی خواهید داشت. آنها معمولاً تونالیته‌ی گرم‌تری در بخش میانی نسبت به ماهون که صدای هیس بیشتری در بخش زیر صدا دارد، خواهند داشت.
افرا (Maple)
هرچند ظاهر پر طرح و نقش زمخت بافت چوب افرا خیره‌کننده است، اما از نظر صدایی، شفاف و کوبنده است که در بخش میانی صدایی سرد‌تر از رزوود یا ماهون دارد و همچنین صدای بمی قوی دارد. این چوب می‌تواند گزینه‌ای جذاب برای نواختن ریتمیک و هم‌زمان سیم‌ها یا همان استرام کردن (Strumming) باشد.
سدر (Cedar)
نوش غربی (Western Red Cedar) نسبت به نوئل رنگ تیره‌تر و عموماً صدای ملایم‌تری دارد. بدنه‌ی ساخته شده از این نوع چوب معمولاً بازه‌ی دینامیکی بیشتری برای نواختن با انگشت فرآهم می‌نماید.
در عوض هنگام محکم نواختن دینامیک صدا کمتر خواهد بود و کمپرشن خواهیم داشت.
کوآ (Koa)
این چوب بومی هاوایی که در گیتارهای اورجینال وایزنبرن لپ استیل دهه‌ی 20 و 30 و نسخه‌های خاص گیتارهای آکوستیک معاصر به کار برده شده است، چیزی میان ماهون و افرا است اما بسیار دلنشین‌تر می‌باشد.
لمینت و لمینت پرفشار (Laminates and HPL)
چوب لمینتی نیز می‌تواند خصوصیات صوتی چوب‌های طبیعی را دارا باشد. ترجیح بیشتر بر نوع دولایه و سه‌لایه آن است، در حالی که لمینت‌های مدرن پرفشار (HPLs) پایدارتر و دوستدار محیط زیست می‌باشند.
نتیجه گیری :
امیدواریم بعد از مطالعه‌ی اطلاعات فوق درک بهتری از نوع چوب گیتار و تأثیر آن در صدای ساز گیتار به دست آورده شود. همواره می‌توان چوب گیتار را به عنوان یک فیلتر صوتی در نظر گرفت به طوری که با رنگ‌دهی و شکل‌دهی به صدای کلی گیتار و کنترل ولوم و پاسخ ارتعاشی آن، برخی اورتون‌ها (OverTones) را مؤکد نموده و برخی را کاهش می‌دهد.
بایستی این موضوع را در نظر گرفت که با گذر زمان و با کمیاب‌تر و گران‌تر شدن چوب‌های گیتاری که به طور سنتی در ساخت گیتار مورد استفاده قرار می‌گرفتند، شاهد تغییر نوع چوب‌های گیتار خواهیم بود. پایداری محیط زیست نقش به سزایی در میزان در دسترس بودن بسیاری از چوب‌های سنتی ایفا می‌نماید و با افزایش تعداد گیتارهای ساخته شده این موضوع بیش از پیش جلوه می‌کند.