کلاس آموزش کمانچه در اصفهان
نگاهی به ساز کمانچه
اولین گام در آموزش کمانچه شناخت این ساز است. کمانچه یکی از سازهای اصلی موسیقی ایرانی است و به جرات می توان گفت که بعد از تار مهم ترین ساز موسیقی ایرانی به شمار می رود.
یادگیری موسیقی همواره مورد علاقه هنر دوستان بوده است. کلاس آموزش کمانچه در اصفهان با استاد مجرب دوره مقدماتی و حرفه ای در آموزشگاه موسیقی اصفهان _ صورت خصوصی و کلاس آموزش آنلاین کمانچه با قیمت و هزینه مناسب …
تاريخچه کمانچه
کمانچه از ريشه‌هاي بسيار قديمي برخوردار است و پيشينه‌ي آن به بيش از هزار سال پيش بازمي‌گردد.
دوران باستان:
در منابع تاريخي آمده است که اجداد کمانچه در دوران ساسانيان وجود داشته‌اند. در نقاشي‌ها و حجاري‌هاي قديمي، سازهايي با شکل گِرد و آرشه‌دار ديده مي‌شود که شباهت زيادي به کمانچه امروزي دارند.
قرون ميانه:
در قرن‌هاي ? تا ?? ميلادي، سازهاي آرشه‌اي در شرق و غرب جهان توسعه يافتند. در ايران، ساز «رَباب» و «غژک» از جمله سازهايي بودند که بعدها به کمانچه شباهت پيدا کردند.
دوره صفوي تا قاجار:
در دوران صفويه، کمانچه به‌عنوان يکي از سازهاي اصلي در موسيقي درباري و محلي شناخته شد. در دوره قاجار، نوازندگاني مانند آقا حسينقلي و آقا علي‌اکبر فراهاني به گسترش آن کمک کردند.
در اين دوران، کمانچه به يکي از سازهاي اصلي موسيقي دستگاهي ايران تبديل شد و در کنار تار، سه‌تار و سنتور در ارکسترهاي سنتي نواخته مي‌شد.
۰۹۱۲۹۳۴۴۹۶۴ – ۰۹۱۳۱۰۷۲۰۸۵
۰۳۱-۳۴۴۸۵۹۳۴
این ساز که از جمله سازهای زهی-آرشه ای است، علاوه بر شکم، دسته و سر، پایه ای در انتهای کاسه دارد که روی زمین یا زانوی نوازنده قرار میگیرد و نهایتا با کشیده شدن آرشه بر روی سیم ها و چرخش ساز نواختن آن آغاز می شود. صدای ویژه این ساز باعث شده است که نه تنها در موسیقی دستگاهی ایران بلکه در موسیقی مقامی نی کاربرد بسیاری داشته باشد. کمانچه در آذرماه 1396 در سازمان یونسکو به ثبت جهانی رسید.
ساختار کمانچه
اجزای تشکیل دهنده ساز کمانچه شامل کاسه طنینی، پوست، دسته، خرک، سرپنچه، گوشی ها، شیطانک، سیم گیر و نهایتا پایه است. ترکیب این اجزا در کنار یکدیگر ساختار اصلی ساز کمانچه را شکل داده است.
انواع ساز کمانچه
ساز کمانچه در انواع مختلفی ساخته می‌شود که عبارتند از:
کمانچه معمولی؛ این نوع ساز رایج ترین نوع کمانچه است و در اندازه‌‌های مختلف ساخته می‌شود. کمانچه معمولی دارای چهار سیم است و با آرشه نواخته می‌شود.
کمانچه آلتو؛ این نوع ساز بزرگ‌تر از کمانچه معمولی است و صدایی بم‌تر دارد. کمانچه آلتو دارای چهار سیم است و با آرشه نواخته می‌شود.
کمانچه سوپرانو؛ این نوع ساز کوچک تر از کمانچه معمولی است و صدایی زیرتر دارد. کمانچه سوپرانو دارای چهار سیم است و با آرشه نواخته می‌شود.
کمانچه جَرَف؛ این نوع ساز دارای دسته بلندتر و کاسه بزرگتری است و صدایی بم‌تر دارد. کمانچه جَرَف برای نواختن در گام‌های پایین‌‌تر مناسب است.
کمانچه لری؛ این نوع ساز در مناطق لرستان و بختیاری رایج است و دارای سه سیم است. کمانچه لری با آرشه نواخته می‌شود و صدایی تیز و شفاف دارد.
کمانچه خراسانی؛ این نوع ساز در مناطق خراسان رایج است و دارای چهار سیم است. کمانچه خراسانی با آرشه نواخته می‌شود و صدایی گرم و دلنشین دارد.
کمانچه کاسه‌‌ای؛ این نوع ساز کاسه ندارد و به جای آن از یک صفحه چوبی استفاده می‌شود. کمانچه کاسه‌‌ای صدایی ضعیف‌‌تر از کمانچه معمولی دارد و برای تمرین مناسب است.
کمانچه برقی؛ این نوع ساز دارای پیکاپ است و می تواند به آمپلی فایر متصل شود. کمانچه برقی برای نواختن در مکان‌های بزرگ و پر سر و صدا مناسب است. انتخاب نوع کمانچه به نیاز و سلیقه نوازنده بستگی دارد.
نحوه نواختن کمانچه
به طور کلی کمانچه در حالت نشسته نواخته می شود و ساز در هنگام اجرا حول محور خود می چرخد.به گونه ای که نوازنده ساز را به طور عمودی و با دست چپ خود می گیرد و انگشتان دست چپ نیز بر روی سیم ها در طول دسته ساز حرکت می کنند و همزمان آرشه (کمانه) با دست راست به صورت افقی در حرکات رفت و برگشتی بر روی سیم ها کشیده می شود.
بهترین آموزشگاه برای آموزش کمانچه
آموزشگاه موسیقی رادفر برای آموزش کمانچه جایی است که هنرجو به گونه ای تربیت شود که علاوه بر صحیح و ژوست نواختن قطعات بتواند آرتیکولاسیون آن را نیز به خوبی اجرا نماید. همچنین استاد مربوطه باید توانایی انتقال دانش از روش ها و متدهای به روز را داشته باشد. علاوه بر اینکه مدرس حرفه ای کمانچه باید بتواند نواختن خلاقانه را نیز به هنرجو آموزش دهد. همچنین از آنجایی که کمانچه ساز سخت و پیچیده ای است آموزشگاه و مدرس باید با استفاده از روش های انگیزشی و تشویقی شور یادگیری در هنرجو ایجاد کنند.
آموزش صحیح انگشت گذاری در ادامه بخش بسیار مهمی است چرا که اگر این مورد از ابتدا درست نباشد در ادامه مشکل ساز خواهید بود ، همه موارد جزئی همچون آرشه کشی و … از همان ابتدا مورد اهمیت است تا آموزشی اصولی در پیش داشته باشیم.
در ادامه می رسیم به نوازندگی این ساز برای نواختن قطعات مختلف ابتدایی تا دست هنرجو برای نوازندگی درست آموزش ببینند و همچنین بر اساس علاقمندی هنرجو می تواند این قطعات متغیز باشد.
پس از آنکه اندکی که در آموزش پیش رفتیم و نت ها و دیگر موارد آموزشی نوازندگی را یاد گرفتیم می رسیم به ردیف نوازی که بخش عمده آموزش این ساز ایرانی است.
بهترین در بخش بعدی می رسیم به نوازندگی در گروه و آشنایی و هماهنگی نوازنده در کنار دیگر سازها که این خود بخش مهمی است مبحث نوازندگی است.
نکات آموزشي درباره کمانچه
- شناخت ساز
کمانچه جزو سازهای زهی–آرشه‌ای است.
کاسه‌ی آن معمولاً از چوب توت يا گردو ساخته می شود و روی آن پوست کشيده شده که صدای ساز را زنده و پرطنين می کند.
داشتن پوست، باعث مي‌شود تغييرات رطوبت و دما روي صدا اثر بگذارد، بنابراين نگهداري ساز اهميت زيادي دارد.
- طرز نشستن و نگه داشتن
کمانچه روی زانو قرار مي‌گيرد و نوازنده با حرکت دادن کاسه، به ساز لرزش و رنگ صوتی می دهد.
هنگام نواختن بايد بدن و شانه‌ها آزاد باشند تا دست چپ (برای گرفتن پرده‌ها) و دست راست (براي آرشه) راحت حرکت کنند.
- آرشه‌کشی (دست راست)
آرشه‌ی کمانچه با ويلن فرق دارد؛ چون موی آن کشش ثابت ندارد و نوازنده ميزان فشار را کنترل می کند.
کيفيت صدای خوب، بيشتر به کنترل آرشه بستگي دارد تا به انگشت‌گذاری.
تمرين‌های پايه شامل کشيدن آرشه روی هر سيم به صورت آرام و يکنواخت است.
- انگشت‌گذاری (دست چپ)
کمانچه پرده‌بندی ثابت ندارد (مثل ويلن)، بنابراين گوش و دقت شنوايی نقش مهمی در درست نواختن دارد.
تمرين‌های اوليه روی فواصل ساده (دو، ر، مي…) و بعد روي گوشه‌های دستگاهی انجام می شود.
- کوک ساز
رايج‌ترين کوک:
سيم اول (بم): دو
سيم دوم: سل
سيم سوم: دو
سيم چهارم (زير): سل
البته در دستگاه‌ها و مقام‌هاي مختلف، کوک تغيير می کند.
- تمرينات پايه‌ای برای شروع
تمرين کشيدن آرشه روی يک سيم به مدت طولانی برای کنترل صدا.
تمرين تعويض سيم (از سيم بم به زير) بدون قطع شدن صدا.
تمرين انگشت‌گذاری روی سيم دوم و سوم (چون راحت‌ترند برای شروع).
- نگهداری ساز
کمانچه را بايد در جاي خشک و به دور از رطوبت يا گرمای زياد نگه داشت.
پوست ساز نسبت به تغييرات آب‌وهوا حساس است.
برای موی آرشه هميشه از کلاف صمغ (رزين) استفاده مي‌شود.
نکات طلايي در نواختن کمانچه
حفظ تعادل ساز:کمانچه روي پايه‌اي در پايين خود قرار دارد و نوازنده بايد با تعادل بين دست چپ و راست، ساز را کنترل کند. اين مهارت با تمرين به‌دست مي‌آيد.
آرشه‌کشي نرم و کنترل‌شده : کيفيت صدا کام.اً به نحوه کشيدن آرشه بستگي دارد. آرشه نبايد بيش‌ازحد فشار داده شود يا خيلي سبک حرکت کند. حرکت روان و يکنواخت راز صداي زيباست .
انگشت‌گذاری دقيق: چون کمانچه پرده ندارد (مثل ويولن)، جاي دقيق انگشت‌ها براي توليد صداي درست بسيار مهم است. تمرين «گوشي» براي تشخيص نت‌ها ضروري است.
هماهنگي دو دست:دست چپ وظيفه‌ي تغيير نت‌ها را دارد و دست راست توليد صدا را کنترل مي‌کند؛ هماهنگي بين اين دو دست از نشانه‌هاي نوازنده حرفه‌اي است.
تمرين با متدهاي آهسته:براي يادگيري درست، هنرجو بايد ابتدا با سرعت کم و تمرکز بالا تمرين کند تا دقت و کنترل کامل به‌دست آید.
توجه به تنفس موسيقايي:حتي در سازهاي بدون نفس هم، مفهوم “تنفس موسيقايي” مهم است؛ يعني ايجاد مکث‌هاي کوتاه و حس ريتم در اجرا، تا موسيقي زنده و طبيعي به‌گوش برسد.
۰۹۱۲۹۳۴۴۹۶۴ – ۰۹۱۳۱۰۷۲۰۸۵
۰۳۱-۳۴۴۸۵۹۳۴